Volgens de populaire zelfhulpliteratuur is zelfvertrouwen een noodzakelijke voorwaarde voor succes. Je zou dan gemakkelijk tot de conclusie kunnen komen dat twijfel de grootste vijand van succes is. Stel nu eens dat dit waar is, stort jouw wereld dan in wanneer je niet zo zeker van je zaak bent?
Kortom: twijfel zou een verlammende uitwerking hebben en het potentieel van mensen beperken. Erger: wanneer je twijfelt zou dat een teken zijn van zelfbeperkende overtuigingen. Is dit nu écht zo? Of is het een broodjeaapverhaal?
Kijk eens naar belangrijke sportwedstrijden. De topsporters staan vaak bol van de spanning. Toch zijn het niet de minsten. Ze hebben bijvoorbeeld de finale gehaald. Spanning is dikwijls een uiting van twijfel. Waarom zou je gespannen zijn als je volledig overtuigd bent van het feit dat je gaat winnen?
Ook grote sprekers hebben er last van. Sommige sprekers doen het letterlijk in hun broek van de spanning of moeten overgeven voor hun optreden. Toch doen ze het. Sterker: ze zetten een geweldige prestatie neer. Vind je dat niet vreemd? Enerzijds zo gespannen, kennelijk vol twijfels en dan op het podium super presteren.
Twijfel: aanjager van succes
Het fenomeen van de twijfelende topper beperkt zich niet uitsluitend tot sporters, acteurs of sprekers. Ingvar Kamprad is een twijfelaar. Toch stond hij aan de basis van een wereldimperium: IKEA. Er zijn nog veel meer uiterst succesvolle mensen die constant twijfelen over wat ze doen. De twijfel is kennelijk niet het probleem. Het probleem is wat we met die twijfels doen:
- Zetten ze aan tot nog beter presteren?
- Of geeft de twijfelaar het te snel op, omdat het toch niks wordt?
Bepalend is hoe wij onze twijfels kanaliseren. Zet de twijfel aan tot het zoeken naar betere methoden? Zet de twijfel aan tot nog harder je best doen? Dan is de kans groot dat je in je rol groeit. Twijfel is dus niet het probleem. Het draait er om wat je met die twijfels doet.
De fnuikende werking van zelfvertrouwen
Zelfvertrouwen is natuurlijk prima. Maar een overdosis aan zelfvertrouwen zou wel eens averechts kunnen werken. Het is een voedingsbodem voor arrogantie of zelfoverschatting. Met alle nare gevolgen van dien. Een overdaad aan zelfvertrouwen leidt soms ook tot een houding waarbij mensen een te hoge dunk van zichzelf hebben. Men maakt in de praktijk onderscheid naar een fixed en een growth mindset.
- Fixed mindset. Deze mensen gaan er van uit dat je intelligentie en talenten een vast gegeven zijn. Het maakt vaak dat mensen bijvoorbeeld slim proberen over te komen. Anderzijds kan het er ook toe leiden dat mensen geen risico’s meer durven nemen, want verlies zou dan hun zelfbeeld aantasten.
Het kan dus negatieve gevolgen hebben voor het leren van dingen. Want als je vindt dat je ergens goed in bent waarom zou je dan nog moeite doen om jezelf te verbeteren?
Mensen met zo’n starre houding hebben vaak moeite met kritiek. Ze beschouwen het als een aanval op hun persoonlijkheid. Niet als iets waardoor ze zichzelf verder kunnen verbeteren. - Growth mindset. Deze mensen gaan er van uit dat je dingen kunt leren en jezelf verder kunt ontwikkelen. Ze groeien door te proberen, doorzetten en oefenen. Ze vatten kritiek op als adviezen om zichzelf te verbeteren.
Daarmee is het probleem wel een beetje duidelijker. Zelfverzekerdheid kan een teken zijn van starre levenshouding. Niet willen of kunnen leren van je fouten. Twijfel leidt juist tot gedachten en ideeën om het beter te willen doen. Het is een houding van: ik kan het nu nog niet, maar als ik me voldoende inspanning gaat het vast wel lukken.
De fixed mindsetters herken je ook aan hun houding tijdens een training. Die types beweren dat ze alles al weten en niets nieuws hebben geleerd. Dat strookt trouwens vaak weer niet met hun werkelijke vaardigheden. Die vallen vaak, hoe zal ik dat netjes zeggen? Nogal tegen. Maar dat inzicht ontbreekt bij hen.
Conclusie
Twijfel is prima! Er is niets kapot dat gerepareerd hoeft te worden. Twijfel hoort bij mensen als lucht bij ademhalen. Aan jou de keuze: jezelf de put in twijfelen of een gezond portie twijfel omarmen en er iets zinnigs mee doen. Bekijk ook deze korte video over basketballegende Michael Jordan.
Ben je op zoek naar nieuwe klanten? Wil je meer verkopen aan bestaande klanten? Je concurrent de loef afsteken? Wie niet?
Ambitieuze bedrijven en verkopers zijn constant op zoek naar nieuwe kansen en mogelijkheden. Ze willen hun zaken verder uitbreiden en ontwikkelen. SalesQuest helpt je verder op weg richting verkoopsucces via praktische online verkooptrainingen.
Vanaf prospects verleiden via internet, telefonische acquisitie tot en met het afronden van de verkoop. Kortom: zet jezelf op scherp…